İlaçta veresiye ve taksit dönemi: “Yurttaşların ücretsiz sağlık hakkına erişimleri engelleniyor”
Eczanelerde katılım paylarını karşılayamayan vatandaşlar, ilaçlarını “veresiye” alma yoluna gidiyor. Uzmanlar, en temel sağlık hakkına erişimde kolaylık sağlamak adına, emekliler ve açlık sınırının altında gelir elde eden bireyler için ilaç katkı paylarının tamamen kaldırılması gerektiğini vurguluyor.
Yüksek enflasyonun etkisiyle kriz, gıda ve kiralık ev gibi temel ihtiyaçları bile lüks hale getirdi. İlaç katkı paylarındaki artışla birlikte, vatandaşlar için en temel ilaçlar dahi ulaşılması güç bir lüks oldu.
2023’ün ilk dokuz ayında reçete başına ve fatura tutarlarında yaşanan yüzde 100’lük artış, vatandaşların ilaç için ödedikleri katılım paylarını iki katına çıkardı. Ayakta tedavi gören hastalar için ilaç bedelinin belirli bir yüzdesi olarak alınan katılım payları, ödeme güçlüğü çeken vatandaşları eczanelerde “veresiye” ilaç almaya itti. Cumhuriyet’ten Merve Kılıç‘ın aktardığına göre, uzmanlar, sağlık hakkına erişimin kolaylaştırılması adına, özellikle emekliler ve açlık sınırı altında gelir elde eden vatandaşlar için ilaç katılım paylarının tamamen kaldırılması gerektiğini ifade etti.
Katkı payları katlanmaya devam ediyor
SGK’nın verilerine göre, 2022’nin ilk dokuz ayında ortalama reçete başına harcama 210 TL iken, 2023’ün aynı döneminde bu miktar %93 artarak 406 TL’ye yükseldi. Aynı şekilde, toplam reçete fatura tutarı da %103 artışla 69 milyar 931 milyon liradan 142 milyar 239 milyon liraya çıktı.
Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) İşyeri Temsilcisi Kubilay Yalçınkaya, bu durumun vatandaşların gelirlerinde ciddi bir yük oluşturduğunu, ilaç alımında yaşanan zorluklar nedeniyle bazı vatandaşların eczanelere veresiye yazdırmak zorunda kaldığını veya borçlanmak zorunda kaldığını ifade etti. Yalçınkaya, özellikle emeklilerin ve düşük gelirli vatandaşların yaşadığı zorluklara dikkat çekerek, ilaç katkı paylarının tamamen kaldırılması gerektiğini vurguladı.
“Eskiden ödeme çıkarılmıyordu”
Boyun Eğmeyen İlaç Emekçileri’nden eczacı Cem Kılınç, ilaç fiyatlarındaki artışların ve SGK’nın uyguladığı reçete ücreti, katılım payı gibi ek maliyetlerin vatandaşın sağlık hizmetlerine erişimini zorlaştırdığını belirtti. Kılınç, geçmişte emekliler ve raporlu hastalar için ilaç bedellerinin tamamının karşılandığını, fakat şimdi devletin yalnızca en ucuz ilaçları karşıladığını, orijinal ilaçlar için farkın vatandaştan talep edildiğini ifade ederek, ekonomik güçlükler içindeki vatandaşların temel sağlık haklarına bile para ödeyerek erişmek zorunda kaldıklarını vurguladı.
